Lezing "Scholen op scherp"

Achtergrond

• 
  Boek

  Autisme vanuit een ontwikkelingsperspectief

  Autisme is een veel voorkomend verschijnsel. Het is niettemin ook het meest onbegrijpelijke verschijnsel op het gebied van menselijk gedrag. Er wordt veel onderzoek naar autisme gedaan. Het is geen ziekte, zo wijst recent onderzoek uit, ook geen defect. Het is een genenpatroon dat leidt tot een vertraagde ontwikkeling. Dit is in overeenstemming met de theorie van het socioschema van Martine Delfos. Volgens deze theorie is het een vertraging op specifieke gebieden en een versnelde ontwikkeling op andere gebieden.

  Deze visie biedt een geheel ander perspectief voor diagnose, behandeling en vooral ook opvoeding. Dit boek laat zien wat dit betekent voor het gedrag van mensen met autisme, de interpretatie daarvan, en de manier waarop mensen met autisme opgevoed of behandeld zouden kunnen worden. 

• 
  Artikel

  Prikkelverwerking | Breinologie voor leraren

  Overprikkeling is een bekend begrip binnen het onderwijs. De tegenhanger onderprikkeling is minder bekend. Maar hoe zien de verschillende vormen van prikkelverwerking er eigenlijk precies uit? Hoe ontstaan ze? Hoe kun je hierin sturen; wat kun je doen? En, ook belangrijk, wat moet je juist niet doen?

  Door: Wim Bielderman

  Lees het artikel op ontwikkeltaal

• 
  Nieuws ASS

  Autisme: een stoornis of een andere manier van denken? - Dr. Annelies Spek

  Diagnosticeren van mensen met een autismespectrumstoornis (ASS) is complex, vindt Annelies Spek, klinisch psychologg en hoofd van het Autisme Expertise Centrum in Eemnes.

  Er is veel kennis en ervaring voor nodig; bij onvoldoende doorvragen of gebruik van verkeerde instrumenten is er het risico op een verkeerde diagnose. Wat zijn de kenmerken van ASS? Hoe verschillen deze kenmerken bij mannen en vrouwen? En bij welke hulp zijn mensen met ASS gebaat?

  Dat en meer in de podcast van de RINO Groep Podcast.

  Beluister hem via je favoriete podcastapp

• 
  Website ASS TOS

  Verschillen en overeenkomsten van TOS en ASS

  Waar het gedrag van leerlingen met een taalontwikkelingsstoornis (TOS) of een Autisme Spectrum Stoornis (ASS) op elkaar kan lijken, is een verschil van aanpak soms essentieel. Kennis over taalgedrag en waaruit dit voorkomt, biedt volgens Anouk Middelkoop-van Erp aanknopingspunten voor passende begeleiding.

  Artikel van Anouk Middelkoop-van Erp in het vakblad LBBO Beter Begeleiden (september 2020)

• 
  Boek

  Dit is een verschrikkelijk boek

  In dit toegankelijke boek voor kinderen van ongeveer 10-12 jaar, worden zaken besproken die voor kinderen traumatisch kunnen zijn. Dat kan zijn het overlijden van een dierbare, een vechtscheiding van ouders, gepest worden, ziekte, maar ook: verwaarlozing, mishandeling en misbruik. Dat dit dingen zijn waar kinderen niets aan kunnen doen, daar zijn volwassenen het over eens.

  Meer informatie over het boek

• 
  Film

  Hoe kan ik als professional kinderen steunen die het moeilijk hebben (gehad)?

• 
  Film

  Kindermishandeling en huiselijk geweld

• 
  Nieuws

  Handle with Care

  Wat is Handle with Care?
  Handle with Care is een initiatief om kinderen die thuis betrokken zijn bij huiselijk geweld snel te steunen de dag nadat het geweldsincident is voorgevallen. Het programma richt zich op snelle sociale steun op school voor kinderen van vier tot twaalf jaar. School is voor veel kinderen een veilige plek en docenten zijn goed in staat gepaste steun te bieden (en beschouwen dat ook als hun taak), maar dan moeten ze wel weten dat het thuis speelt. Op deze manier wordt het stressniveau van het kind verlaagt door steun van de leerkracht en wordt de ontwikkeling van het kind zo min mogelijk belemmerd.

  Waarom Handle with Care?
  In elke schoolklas in Nederland zitten kinderen die thuis met kindermishandeling of huiselijk geweld te maken krijgen. Bij sommige kinderen is dat geweld zo ernstig dat de politie eraan te pas komt. Door het geweld thuis voelen kinderen zich onveilig en zijn zij ook op andere plekken op hun hoede voor gevaar. De stress die deze kinderen meedragen laten ze niet thuis achter, maar nemen ze mee de klas in. Vaak weet niemand hiervan waardoor deze kinderen geen steun krijgen. Daardoor komen ze niet aan leren toe en krijgen ze te maken met de gevolgen hiervan zoals psychische problemen of zelf gewelddadig te worden. En dat terwijl de leerkracht hierin een verschil kan maken voor het kind.

  De werkwijze
  De Handle with Care werkwijze is als volgt. Als de politie aan de deur komt vanwege een melding van huiselijk geweld of kindermishandeling in een gezin met kinderen, dan neemt de politie contact op met Veilig Thuis. Veilig Thuis neemt direct contact op met gezin (telefonisch of huisbezoek). Zij vragen de schoolgegevens uit van de kinderen en zorgen ervoor dat er vóór de volgende schooldag een Handle with Care signaal naar de school van de kinderen wordt gestuurd. Het Handle with Care signaal bevat alleen de naam en geboortedatum van het kind en het codewoord ‘Handle with Care’. De aangewezen persoon op school die elke ochtend de speciaal aangemaakte e-mail inbox nakijkt, geeft dit door aan de betreffende leerkracht, zodat hij/zij voor het begin van de les weet dat deze leerling mogelijk extra steun kan gebruiken. Vervolgens wordt het mailtje verwijderd. Op geen enkele andere wijze registreert de school deze meldingen.

  Steun bieden
  Het doel van Handle with Care is steun bieden aan de leerling die thuis in aanraking is gekomen met huiselijk geweld. Leerkrachten kennen hun leerlingen en passen de steun hierop aan (in overleg met het kind). Maar we kunnen ons ook voorstellen dat het prettig is om er meer over te lezen of te horen.

  Klik verder voor:
  - de handleiding Handle with Care
  - concrete tips en veel informatie over hoe er steun geboden kan worden aan kinderen op de website van Augeo. Ook staan er goede suggesties voor het contact met de ouders.

   

• 
  Film

  Executieve Functies

• 
  Film

  Executieve Functies: de sleutel tot succes

  Op de website Eigenwijs Leren legt Tijl Koenderink op heldere en humoristische wijze uit waarom het zo lastig kan zijn om met een taak te starten en wat je zelf als ouder/begeleider zou kunnen doen.

• 
  Boek

  Lesgeven aan getraumatiseerde kinderen

  Een praktisch handboek voor het basisonderwijs
  
  Door uiteenlopende omstandigheden kunnen kinderen op jonge leeftijd chronische stress ervaren. De gevolgen van deze vroegkinderlijke chronische traumatisering zijn over het algemeen ernstig en vergaand doordat het de ontwikkeling van de hersenen negatief beïnvloedt. Kinderen hebben hierdoor onder meer moeite met leren, met het reguleren van hun emoties en gedrag en met vertrouwen op zichzelf en in de ander. Sommige kinderen zijn onrustig en kunnen zich niet concentreren omdat ze voortdurend alert zijn op gevaar. Andere kinderen maken zich juist zo onopvallend mogelijk omdat dat hun overlevingskansen heeft vergroot. Er zijn ook kinderen die door een schijnbaar kleine of voor anderen onbegrijpelijke aanleiding agressief reageren omdat hun hersenen nog in de vechtstand staan. Voor leerkrachten is dit gedrag vaak moeilijk te begrijpen. Lesgeven aan getraumatiseerde kinderen biedt leerkrachten, intern begeleiders en schoolmaatschappelijk werkers onmisbare praktische kennis en vaardigheden om goed om te kunnen gaan met het vaak moeilijk te begrijpen gedrag van de vele getraumatiseerde leerlingen waar ze op hun school, mede door de invoering van Passend Onderwijs, in toenemende mate mee te maken hebben. Door traumasensitief onderwijs te bieden aan de kinderen die het nodig hebben wordt het klassenklimaat voor alle kinderen veiliger en de effectieve leertijd en de leeropbrengsten van alle kinderen hoger. Ook voor studenten die geïnteresseerd zijn in de effecten van chronische traumatisering op de (cognitieve) ontwikkeling is het een zeer waardevol boek. Leony Coppens, Carina van Kregten en Marthe Schneijderberg hebben in dit boek hun kennis over de impact van chronische traumatisering op de ontwikkeling van kinderen gecombineerd met jarenlange praktijkervaring in het werken met getraumatiseerde kinderen zowel thuis als op school en in individuele behandelingen en (ouder-)begeleidingen. https://www.swpbook.com/boeken/21/onderwijs/1794/lesgeven-aan-getraumatiseerde-kinderen

• 
  Boek

  Autisme en normale begaafdheid in het onderwijs

  Samenvatting
  Autisme en normale begaafdheid in het onderwijs levert inspiratie aan iedereen die les geeft aan (rand)normaal begaafde leerlingen met autisme. Vertrekkend van de autistische manier van waarnemen en informatie verwerken, schetst dit boek de krijtlijnen voor een autismevriendelijke onderwijsstijl. Sleutelbegrippen worden geïllustreerd met concrete tips. Er is ook aandacht voor de keuze voor gewoon of speciaal onderwijs, het creëren van een autismecultuur op school en hoe je als leerkracht best omgaat met moeilijk gedrag bij de leerling.
  Dit boek is een compleet herziene uitgave van Voor alle duidelijkheid uit 2002. Het boek beperkt zich niet langer tot leerlingen met autisme in het gewoon onderwijs, maar is nu bruikbaar voor iedereen, van beginner tot expert, die werkt met leerlingen met autisme en een (rand)normale begaafdheid, zowel in het gewoon als in het buitengewoon of speciaal onderwijs.

• 
  Film

  Wat is autisme?

• 
  Film

  Verwerken van sociale informatie door autisten